Cezar: Witam serdecznie. Siedzę sobie otoczony Państwa obrazami i czuję się przyjemnie spokojny. Tak, myślę, że to najsilniejsze z wrażeń, jakie odczuwam. Spokój, wewnętrzną siłę i pewność. Nie jest to spokój leniwy, ani rozleniwiający, wręcz przeciwnie, zaryzykowałbym stwierdzenie, że patrząc na Państwa obrazy aż „chce się żyć”, wstać z fotela i zobaczyć na własne oczy miejsca i sceny uwiecznione w Państwa pracach!

Mamy prawdziwą przyjemność znać Pana osobiście. Dlatego wiemy, że wypowiedź Pana na temat wrażeń odniesionych podczas przebywania wśród naszych obrazów nie jest jedynie zwrotem grzecznościowym. To jest właśnie to, o co nam chodzi. Satysfakcja. Skoro nasze prace tak oddziałują na tak wymagającego Odbiorcę znaczy, ze nasze malowanie nie okazało się zwykłą stratą czasu.

C: Jak zaczęła się Państwa przygoda z malarstwem?

H.K: Może zacznę od niezbyt wysokiej gałęzi drzewa genealogicznego. Otóż, mój Dziadek, Feliks, był artystą - rytownikiem. W mojej pamięci zachowały się Jego przepiękne albumy z bajecznie kolorowymi obrazkami, przede wszystkim ptaków, ale również pejzaży i portretów. Niestety, jedynie w pamięci, ponieważ wszystko przepadło, kiedy wypędzono nas z Warszawy po upadku Powstania Warszawskiego.

Mój Tata, też Henryk, uzdolnienia te niewątpliwie przejął, czego dowody dawał nam na co dzień, a zwłaszcza przy odrabianiu lekcji rysunku za moją siostrę która, niestety, do ołówków się nie rwała.

Ja natomiast, od bardzo wczesnego dzieciństwa, jak pamiętam, fascynowałem się precyzyjnie zatemperowanymi ołówkami Taty, który z wielką pedanterią o nie dbał i przechowywał je w specjalnym, ozdobnym pudełku "pod kluczem", które wyjątkowo mnie intrygowało.

Ale malarstwo, jako takie, zniewoliło mnie dopiero w 35-tym roku życia.

O technice malarskiej nie miałem "zielonego" pojęcia. Ale spróbowałem. Skleciłem z listewek ramkę, umocowałem na niej grube płótno z worka i zacząłem malować... zwykłą farbą olejną do futryn. Jaki był efekt, nietrudno się domyślić. Dopiero, po jakimś czasie, dowiedziałem się o istnieniu sklepu z artykułami malarskimi. I tu znowu "schody"! Był to okres tzw. "reglamentacji". Kupić można było wyłącznie za okazaniem legitymacji związku artystów. Cóż, konieczność zmusiła mnie do popełnienia, swojego rodzaju, przestępstwa. Zamiast legitymacji okazałem dosyć pojemną bombonierkę. Udało się! Dzięki temu zaopatrzyłem się we wszystko, co mi było potrzebne. A farb kupiłem tyle, że dzisiaj jeszcze z nich korzystam.

I tak, kroczek po kroczku, bez niczyjej pomocy, choć o nią prosiłem, korzystając ze znanej i powszechnie stosowanej metody "prób i błędów", powstawały coraz ładniejsze, według mnie, oczywiście, obrazki.

Temat? Oczywiście konie! Statua Wolności dopiero w 1981 roku.

Dodam, że poza malarstwem, dla odpoczynku, nieudolnie gram na pianinie oraz piszę wiersze. Niektóre z nich można przeczytać na mojej stronie internetowej.

A groźba Żony... spełniła się!

C: To podobnie jak niejakiego Paula Gauguina. Śmieję się oczywiście, ale ten słynny malarz zaczął malować w okolicach czterdziestki, w związku z czym nie było mu dane kończyć studiów w tym kierunku, a swoją edukację oparł na własnych poszukiwaniach oraz wymianie doświadczeń i spostrzeżeń z innymi twórcami.

C: Wiem, że Pani Barbara gra na fortepianie. Może, dlatego Pani obrazy są takie melodyjne? Mam wrażenie, że są pełne dźwięków i delikatnie kołyszą się swoim rytmem. Potrafi Pani przelać na płótno nuty, zmieszać je z farbami i rozprowadzić pędzlem.

Na szczęście mój mąż również jest muzykalny, więc panuje między nami pełna zgodność. Na ogół, w czasie malowania, słuchamy muzyki. Są to zwykle utwory Szopena, Paderewskiego, Liszta, Szpilmana. Bardzo chętnie słuchamy przepięknych utworów muzycznych w wykonaniu, trochę zapomnianego, Jana Kiepury.

C: Panie Henryku, jak Pan patrzy na twórczość żony?

H.K: Jak wyżej wspomniałem, początkowo pozwalałem sobie, z wrodzoną uszczypliwością, na delikatne kpinki. Kiedyś powiedziałem: "nie będziesz tak ładnie malować jak grasz na pianinie, ponieważ musiałabyś zacząć malować będąc w kołysce". I tu się pomyliłem. Nie wziąłem pod uwagę zjawisk utajonych, niewymiernych, które tkwią przecież w każdym człowieku. W przypadku żony chodzi o jej delikatność, wrodzoną wrażliwość artystyczną, wrażliwość na piękno w najszerszym pojęciu oraz, co bardzo ważne, spostrzegawczość. To wszystko pozwoliło żonie uczynić z pędzla instrument, za pomocą którego potrafi uzewnętrznić swoje uczucia. Moje skromne doświadczenie, pouczenia, uwagi, rady, rychło stały się zbędne. Z zadziwiającą łatwością przeszła do malarstwa trudniejszego, bardziej skomplikowanego.

C: Panie Henryku. Pana malarstwo różni się od twórczości żony. Pana prace sugerują, że ma Pan niezwykle silny charakter. Dla mnie Pana płótna to uważnie opowiedziane historie, precyzyjne, ale jednocześnie ciekawe i pełne życia. Ale obrazy nie mają chyba z Panem łatwo? Decyzja o tym, że obraz jest skończony zapada po głębokim, uważnym namyśle?

H.K: Co do charakteru, zgadzam się. Nie chcę, aby to, co mówię, brzmiało nieskromnie. Będę się starał określić siebie szczerze. Lubię wytyczyć sobie cel, do którego konsekwentnie dążę. Nie wyobrażam sobie, abym od rana zastanawiał się co mam z dzisiejszym dniem zrobić. Plan jest zawsze wytyczony z góry i nie znoszę odstępstw. To tak "z grubsza". Wiadomo, jak każdemu człowiekowi, zdarzają mi się chwile słabości, np. konieczność znalezienia kompromisu, którego nie jestem zwolennikiem, albo, co jest dla mnie bardzo bolesne, uleganie rozkazom żony. Cóż, siła wyższa. Oczywiście żartuję.

Jeżeli chodzi o malarstwo, słusznie Pan zauważył. Dbam o to, aby moje malarstwo jak najbardziej było zbliżone do rzeczywistości. Chodzi o klimat, kolorystykę.

I wiem, że częste korzystanie z fotografii nie pomaga mi w osiągnięciu bardziej profesjonalnego traktowania twórczości malarskiej. Wynika to z wewnętrznej potrzeby malowania w miarę precyzyjnie, ale również z braku odpowiedniego wykształcenia. Przecież jestem samoukiem. Czy to dobrze, czy źle? Nie wiem. Niech to ocenią inni. Ja staram się na co dzień robić wszystko dokładnie, najlepiej jak potrafię. Moją dewizą, wpojoną mi przez Rodziców jest: "po mnie się nie poprawia". Ta dewiza ma zastosowanie również w malarstwie. Obrazy moje powstają, na ogół długo. Zazwyczaj trwa to kilka tygodni, a bywa, że kilka miesięcy. I nie uważam, żeby któryś z nich był całkowicie skończony.

C: Pani Barbaro?

B.K.: Jestem w nieustającym podziwie dla mojego męża. Jego malarstwo, według mnie, jest wspaniałe. Bardzo dużo pracuje nad każdym obrazem. Nie raz słyszę go w drugim pokoju jak przeżywa malując, tzn. śpiewa, wzdycha i nieraz myślę, że Mu się coś stało. Ale jakie obrazy wychodz?! Jest to człowiek bardzo zorganizowany, wszystko musi być na swoim miejscu. Po każdym malowaniu robi idealny porządek. To mi imponuje, bo ja taka nie jestem. Osobiście wysoko cenię malarstwo mojego męża. Kiedy nie maluje jest towarzyski, zawsze pogodny i lubi żartować.

C: Tematyka. Często malujecie Państwo żywą przyrodę. Pan Henryk konie i pejzaże, Pani Barbara kwiaty, gaje i lasy...

B:K: To wynika z naszych, na szczęście, zbieżnych upodobań. Zawsze pragnęliśmy żyć wśród zwierząt i roślin. Między innymi dlatego, kilkanaście lat temu, "uciekliśmy" z Warszawy i zamieszkaliśmy na wsi.

C: Co czujecie Państwo stojąc przy sztaludze?

H.K.: Jest to, niewątpliwie, chwila całkowicie osobista. Ja przy sztaludze nie umiem myśleć. Malowanie "pochłania" mnie często do tego stopnia, że zupełnie nie słyszę co się wokół mnie dzieje. Kiedyś żona podeszła do mnie z uwagą, że zbyt głośno śpiewam. Co sobie pomyślą sąsiedzi? A śpiewałem, podobno, hymn "Jeszcze Polska nie zginęła..." Nie wiem, dlaczego właśnie hymn ?

C: Prezentowaliście Państwo swoje prace na wielu wystawach, a Państwa obrazy są ozdobą wielu prywatnych kolekcji i zdobią niejedną ścianę. Co czuje artysta gdy prezentuje swoją pracę, co gdy się z nią rozstaje?

H.K.: Prezentowanie swoich prac wynika, przede wszystkim, z potrzeby podzielenia się z odbiorcą swoimi wrażeniami, jakie nam towarzyszyły przed malowaniem i w czasie malowania. Pisząc wiersze, komponując melodie staramy się uzewnętrznić swoje emocje, uczucia, wrażenia. Jest to forma podzielenia się z innymi tym, co nas cieszy, smuci, przeraża, zachwyca. Mamy również potrzebę poszukania "bratniej duszy", której chcielibyśmy się poskarżyć licząc na zrozumienie. Nie robi się tego wyłącznie dla siebie aby to, co robimy, zamknąć, ukryć przed światem, lub zniszczyć. Odnosi się to również do malarstwa. Poza tym, jest w człowieku trochę próżności, która skłania do pochwalenia się, np. swoimi umiejętnościami, z cichą nadzieją, że nikt tak nie potrafi. Jeżeli ktoś twierdzi, że jest tego pozbawiony, to znaczy, że nie jest do końca szczery.

Pozbywamy się swoich prac z odrobiną smutku, który zawsze towarzyszy rozstaniom. Najchętniej byśmy je wszystkie zatrzymali, aby móc na nie patrzeć do woli. Jednak szczupłość pomieszczeń, w których żyjemy, niestety, na to nie pozwala. Na szczęście, mądrzy ludzie wymyślili wspaniałe, cyfrowe, aparaty fotograficzne.

Ponad 50 procent swoich prac rozdaliśmy dobrym ludziom. Kilka obrazów ofiarowaliśmy, od serca, ludziom prawdziwie potrzebującym wsparcia oraz na potrzeby biednych zwierząt, kilka sprzedaliśmy.

C: Panie Henryku wracając do Pana stosunku do koni, obok wspaniałych rumaków i wierzchowców potrafi Pan poświęcić wiele czasu i uwagi wydawałoby się mniej okazałym okazom i wydobyć ich ukryte piękno.

C: Pana ulubiony malarz i mistrz to W. Kossak, prawda?

C: A Pani Barbara, czy ma Pani szczególnie cenionych twórców?

B.K.: Dla mnie wielkimi mistrzami są: Józef Chełmoński, Leon Wyczółkowski i Olga Boznańska. Oczywiście, mogłabym wymienić jeszcze kilka, lub kilkanaście wspaniałych nazwisk. Jednak te, które wymieniłam, są najbliższe mojemu sercu.

C: A kompozytorów?

B.K.: Niezaprzeczalnie Fryderyk Szopen jest na pierwszym miejscu. W Jego utworach dostrzegam piękno, subtelność, które staram się, nieśmiało, wykorzystywać w malarstwie. Poza Nim, Straussowie, Szpilman, Paderewski, Rubinstein.

C: Mieszkacie Państwo nad malowniczym Bugiem. To pomaga w znalezieniu nastroju do pracy twórczej?

C: Kilka obrazów namalowaliście Państwo wspólnie! Wyobrażam sobie, ze czasami ktoś musiał ustąpić, czy też znajdowaliście Państwo kompromis?

H.K.: Wspólne malowanie traktowaliśmy jako zabawę. Do konfliktów, jak w przypadku Kossaka i Styki, nie dochodziło, ponieważ oddzielał nas horyzont. Żona wolała malować górny fragment, czyli bujanie w obłokach, a ja, z konieczności, dolny fragment, jak żartowaliśmy, bliżej piekła.

C: Na zakończenie czas na anegdotę związaną z państwa malarstwem, a może pouczającym spostrzeżeniem?

H.K.: Zabawnych i śmiesznych sytuacji było wiele. Być może, opiszemy je w pamiętniku, który, również wspólnie, zamierzamy napisać. Trochę ciekawych materiałów udało nam się już zgromadzić. Wspomnę o jednej, zabawnej sytuacji, która została nawet wykorzystana w tytule jednego z artykułów o nas w lokalnej prasie. Otóż, moja żona, pewnego dnia, malując leśny pejzaż, do tego stopnia straciła panowanie nad sprawami kuchennymi, że gotujący się makaron zamieszała sporym pędzlem, upaćkanym zieloną farbą olejną. Co zadziwiające, nawet tego nie zauważyła. Dopiero ja, nieco przymuszony głodem, zajrzałem do garnka i stwierdziłem, że i kolor nietypowy i pływa w nim coś dziwnego. Drogą dedukcji odkryliśmy tego przyczynę. Artykuł, o którym wspomniałem nosił tytuł "Pędzlem w garnku".

C: Bardzo dziękuję za rozmowę, a jeszcze bardziej za przyjemność, jaką niesie obcowanie z Państwa obrazami.

B.H.K: My również bardzo dziękujemy, szczególnie za danie nam możliwości zaprezentowania naszych prac w tak wyjątkowym miejscu, jakim jest Galeria rysuj.pl, do tego w samym centrum naszego rodzinnego Miasta, Warszawy.

Wyszków, 31 maja 2008